BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ (BDT)

BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ (BDT)

BDT; depresyon, anksiyete bozuklukları, alkol ve madde bağımlılığı, evlilik problemleri, yeme bozuklukları ve diğer şiddetli ruhsal hastalıklar gibi geniş yelpazede etkinliği kanıtlanmış bir psikolojik tedavi yöntemidir. Birçok çalışma BDT’nin hayat kalitesi ve işlevsellikte önemli iyileşmelere yol açtığını göstermiştir. Olumlu sonuçların tutarlı bir şekilde bilimsel olarak ortaya konulabilmesi BDT’yi diğer terapi yöntemlerinden ayırır. BDT’nin temel kuramları;

  • Psikolojik problemler kısmen hatalı ya da işlevsiz düşünme şekillerinden kaynaklanır
  • Psikolojik problemler kısmen öğrenilmiş işlevsiz davranışlardan kaynaklanır.
  • Psikolojik problemlerden muzdarip kimseler yeni ve daha iyi başa çıkma yolları öğrenerek şikayetlerini rahatlatabilir ve daha işlevsel bir yaşama sahip olabilirler.

BDT sıklıkla düşünme biçimlerini (bilişleri) değiştirmeye odaklanır. Bu yönde kullandığı stratejiler;

  • Problemleri yaratan unsurun düşünce çarpıtmaları olduğunu bireylere öğretmek ve ardından bu çarpıtmaları daha gerçekçi bir ışık altında tekrar ele almak.
  • Ötekilerin davranış ve motivasyonları hakkında daha iyi bir anlayış kazandırmak.
  • Zor durumlar için problem çözme yeteneklerini kullanmak.
  • Kişinin kendi becerilerine karşı güven kazanmasını öğretmek.

BDT aynı zamanda davranış örüntülerini değiştirmeyi hedefler;

  • Kişinin korkularından kaçınması yerine yüzleşmesini sağlamak
  • Problem yaratması olası etkileşimler için rol oyunları kullanmak
  • Zihni rahatlatmak ve bedeni gevşetmeyi öğretmek.

BDT’de bireylere kendi terapistleri olmayı öğretmek üzerine vurgu yapılır. Seans içindeki egzersizlerin yanında seans dışında verilen ev ödevleri vasıtası ile danışanlar kendi düşünce (biliş) biçimlerini, problemleri davranış ve duygularını değiştirdikleri daha işlevsel başa çıkma yöntemleri edinirler.

BDT terapisti kişilerin geçmişteki zorluklarından ziyade şimdi ve burada olana odaklanırlar. Geçmiş ile ilgili bir miktar bilgiye ihtiyaç duyulsa da temel hedef zamanda ileriye yolculuk yaparak hayatla daha iyi başa çıkabilmektir.